Başlık kendini net bir şekilde ifade ediyor. EEPROM ve Flash arasında ne fark var? Özellikle Flash’ların EEPROM emulation yazılımları ile kontrol edildiğini görmek, ister istemez insanı araştırmaya yöneltiyor. Fakat madem böyle bir işe girişiyoruz biraz daha kapsamlı olarak en eskiden başlayalım.
Uçucu olmayan belleklerin kısa tarihi (Non-volative memories)
EEPROM ya da uzun adıyla Electrically Erasable Programmable Read-Only Memory, aslında ROM’ların gelişmiş bir hali.
Çok eskiden sadece fabrika seviyesinde yazılan ROM (Read-Only Memory) sonraları kullanıcı tarafından programlanabilir hale getirildi ve PROM (Programmable Read-Only Memory) adını aldı ancak halen tek bir sefer yazma işlemi yapılabiliyordu.
Daha sonra EPROM (Erasable Programmable Read-Only Memory) üretildi ve hem yazılabilen hem de silinebilen kalıcı bellekler üretilmiş oldu. Ancak EPROM’ları silmek için özel cihazlar gerekiyordu, UV ışınları ile yazılmış bitler siliniyordu. Bundan dolayı silme işlemi hem çok zahmetliydi hem de tüm EPROM’u birden silmek gerekiyordu.
Nihayetinde EEPROM’lar geliştirildi ve hem okuma hem de yazma işleminin son kullanıcı tarafından yapılabilmesine ekstra bir donanım olmaksızın izin verdi.
EEPROM
- EEPROM’lara hem okuma hem de yazma işlemi ekstra bir donanım olmadan yapılabilir.
- İstenilen adresteki sadece bir adet byte yazılabilir, okunabilir ya da silinebilir.
- Maliyet olarak kendinden önceki kalıcı bellek teknolojilerinden daha pahalıdır çünkü her bir byte’a erişmek için fazladan transistörler kullanılır.
- Byte adresleme yapıldığı için RAM yerine teorik olarak kullanılabilir ancak hız olarak RAM’lerden çok daha yavaş olduğu için mantıklı olmaz.
- Bazı EEPROM’larda tek bir sefer yazılabilen (OTP – One Time Programmable) bölümler vardır.
Flash
- Flash’lar aslında bir çeşit EEPROM’dur. EEPROM’lardan daha hızlı ve daha ucuzdurlar.
- EEPROM’dan en önemli farklı EEPROM’larda okuma/yazma ve silme işlemleri byte byte yapılabilirken Flash’larda blok blok yapılır. Bu sayede Flash’lar EEPROM’lardan daha hızlı çalışır.
- Silme işlemi bloklar halinde yapıldığı için EEPROM’lara göre daha fazla silme işlemi gerekir ve bu da Flash’ların EEPROM’lardan daha kısa sürede yıpranmasına neden olur. Bundan dolayı kullanım amacına göre hangi bellek tipinin seçileceği önem arz eder. Örneğin küçük miktarda veriler sürekli yazılıp silinecekse EEPROM, büyük miktarda veriler sık yazılıp silinecekse Flash kullanmak daha uygun olacaktır.
Emulatörler
Flash’larda yazma ve silme işlemi blok blok gerçekleştirildiği için bir bloktan büyük veriyi yazmak ve silmek büyük bir eziyete dönüşebilir. Ancak daha ucuz olması nedeniyle sıklıkla kullanılır.
Elimizde Flash olduğu halde EEPROM gibi kullanılmasına EEPROM emulatörleri izin verir. Kullanıcının elindeki EEPROM API’si ile fiziksel Flash arasında bir emülatör istekleri uygun bir şekilde Flash’ta çalışacak şekilde yönlendirir.
link‘teki ST tarafından yazılmış EEPROM emülatörleri anlatan teknik metini incelemek yararlı olabilir.